برچسب: کودتا

تکای محمدرضا پهلوی به قدرت‌های خارجی، به ویژه آمریکا، انگلستان و شوروی، در طول دوران حکومتش اشاره دارد. او پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، از حمایت‌های همه‌جانبه آمریکا، روابط خوب با شوروی و حمایت دیرینه انگلستان برخوردار بود و این امر باعث شده بود که جایگاه خود را مستحکم بداند. با این حال، در سال ۱۳۵۷، این امیدها به ناامیدی بدل شد. هنگامی که آمریکایی‌ها او را به ترک ایران تکلیف کردند، او از عدم حمایت آن‌ها متعجب شد. حتی پس از فرار از ایران، با ممانعت ورود به آمریکا مواجه شد و به ناسپاسی و نامردی آمریکایی‌ها اشاره کرد، در حالی که تمام عمر خود را در خدمت به ایالات متحده گذرانده بود.

گزارش‌های تاریخی، از جمله گزارش سیا، شاهدی بر عقده خودبزرگ‌بینی محمدرضا پهلوی هستند. وی با نادیده گرفتن مبانی اقتصادی و منطق، دستور به ادغام کارخانه‌ها برای منافع بلژیکی‌ها داد و تنها به “امر من” اکتفا کرد. تکبر او در تغییر و طولانی‌تر کردن القاب خود، از “آریامهر” تا “اعلی‌حضرت همایون محمّدرضا پهلوی آریامهر شاهنشاه‌ ایران” آشکار است. او حتی از به کار رفتن لقب “شخص اول” برای خود به شدت ناراحت شد. پهلوی مناسبت‌های تقویم را نیز به خود و خانواده‌اش نسبت داد و جشن‌های اجباری در مناسبت‌های تولد، نجات از ترور، و کودتا ترتیب داد، که این امر اوج خودبزرگ‌بینی و تلاش برای اسطوره‌سازی از خود و خاندانش را نشان می‌دهد

محمدرضا پهلوی، پیش از فرار در دی ماه ۱۳۵۷، سابقه ترک کشور در زمان بحران را داشته است. او چند روز پیش از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، ابتدا به شمال، سپس به عراق و نهایتاً به ایتالیا گریخت تا امنیت خود را در صورت شکست کودتای آمریکایی‌ها علیه دکتر مصدق تامین کند

پس از شکست کودتای ۲۴ مرداد ۱۳۳۲، محمدرضا پهلوی با وحشت شدید، ثریا را برای فرار فوری از ایران به مقصد عراق از طریق رامسر و هواپیما بیدار کرد. در شتاب خروج، شاه ثریا را فراموش کرد و هواپیما مجبور به بازگشت شد، که ثریا در نهایت با عجله وارد آن شد و ناخواسته بر اسلحه شاه نشست. این رویداد، اوج اضطراب شاه، پیامدهای شکست کودتا و لحظات پرمخاطره ترک کشور را به تصویر می‌کشد.