تجارت با شوروی دلیل علاقه رضا شاه به زمین‌خواری در شمال

به‌گفتۀ محمدقلی مجد در کتاب «رضاشاه و بریتانیا»، رضاشاه با تصاحب منطقۀ خزر و بجنورد عواید صادرات گندم، برنج، پنبه و دام به شوروی را مستقیماً به حساب‌های شخصی خود در نیویورک و بانک‌های سوئیس منتقل می‌کرد و به همین دلیل تا آخرین روزهای حکومتش برای تصرف زمین‌های مجاور شوروی تلاش می‌نمود.

ادامه مطلب »

خشم رضاشاه از سقوط ارزش پوند به دلیل زیان اندوخته‌های شخصی‌اش

به‌گفتۀ محمدقلی مجد در کتاب «رضاشاه و بریتانیا»، تعلیق تبدیل پوند استرلینگ به طلا از سوی بریتانیا در سال ۱۹۳۱م باعث کاهش ارزش پوند و هرج‌ومرج مالی در ایران شد. تلگرام این خبر در کرمانشاه به رضاشاه رسید و او از شدت زیان شخصی و نه دولتی ــ شامل میلیون‌ها لیره و پوند ذخیره‌شده در خارج از کشور ــ از کوره دررفت و حتی به مشاوران و انگلیسی‌ها ناسزا گفت، زیرا در یک لحظه حدود ۳۰ درصد دارایی‌هایش از بین رفته بود.

ادامه مطلب »

رضاشاه و رؤیای امپراتوری شخصی

محمدقلی مجد، می‌نویسد: هدف اصلی رضاشاه نه توسعه کشور، بلکه ایجاد یک امپراتوری شخصی بود؛ او با تصاحب گستردۀ زمین‌های زراعی و ساخت جاده‌ها و راه‌آهن در واقع شبکه‌ای برای اتصال املاک خود ایجاد کرد و در کنار آن دارایی طبقات مرفه را نیز به‌تدریج مصادره می‌کرد.

ادامه مطلب »

کاخ سازی و مجسمه سازی رضاشاه به روایت آرتور چستر میلسپو

آرتور چستر میلسپو در کتاب «آمریکایی‌ها در ایران» می‌نویسد رضاشاه به‌جای اقامت در کاخ گلستان، مجموعه‌ای از کاخ‌های مدرن ساخت. او در کنار هتل رامسر کاخی کوچک برای استراحت ساخت و در سراسر ایران مجسمه‌های متعدد خود را نصب کرد تا یادش باقی بماند. برخی از بناهای او از نظر معماری قابل قبول، برخی جذاب و برخی نیز فاقد زیبایی بودند.

ادامه مطلب »

پول دوستی رضاخان به روایت اسناد وزارت خارجۀ آمریکا

محمدقلی مجد در کتاب «رضاشاه و بریتانیا» با استناد به اسناد وزارت خارجۀ آمریکا می‌نویسد رضاخان پس از دستیابی به قدرت با پشتیبانی انگلیسی‌ها به ثروت‌اندوزی و اخاذی از ثروتمندان پرداخت و حتی درصدد اخاذی از احمدشاه نیز برآمد. طبق گزارش‌ها، سفر احمدشاه به اروپا در واقع به دلیل فشار مالی و امتناع او از پرداخت پول به وزیر جنگ بود.

ادامه مطلب »

ثروت‌اندوزی و فساد مالی شاه از نگاه آرتور چستر میلسپو

آرتور چستر میلسپو در کتاب «آمریکایی‌ها در ایران» می‌نویسد شاه با اقدامات مشکوک و پرهزینه، ثروت کلانی اندوخت. بخش بزرگی از زمین‌های مازندران را تصاحب کرد و حساب‌های شخصی‌اش بیش از ۲۰ میلیون دلار بود. او بودجه‌های عمومی را با بودجه‌های خصوصی مخلوط می‌کرد و از مالیات‌های اضافی، حق‌السهم نفت، تورم و انحصارات، درآمد شخصی به دست می‌آورد.

ادامه مطلب »

دارایی‌ رضاشاه در بانک‌های داخلی و خارجی

در زمان استعفای رضاشاه در ۱۳۲۰ شمسی، او بیش از ۷۶۰ میلیون ریال در بانک ملی و مبالغ هنگفتی در بانک‌های خارجی از جمله لندن، سوئیس و نیویورک داشت. فرزندانش این دارایی‌ها را به ارث بردند و دارایی‌های او در آمریکا حدود ۱۸.۵ میلیون دلار برآورد می‌شود. این حجم ثروت نشان می‌دهد تعبیراتی مانند «عصر طلایی، رهبر کبیر، مصلح» بیشتر جنبه تبلیغاتی و افسانه‌ای داشته‌اند.

ادامه مطلب »

شهوت سیری ناپذیر رضا شاه برای تصاحب زمین

آبراهامیان در تاریخ ایران مدرن می‌نویسد سفارت بریتانیا در ۱۹۳۲ گزارش داد: «اشتهای سیری‌ناپذیر وی [رضا شاه] به زمین دارد به حدی می‌رسد که چند صباح دیگر از اینکه چرا اعلیحضرت بی‌درنگ همۀ ایران را به نام خود به ثبت نمی‌رسانند، تعجب خواهیم کرد»

ادامه مطلب »

ثروت نجومی و زمین‌خواری رضا شاه

محمدقلی مجد به نقل از دریفوس می‌نویسد سپرده نقدی رضاشاه در بانک ملی به ۶۸۰ میلیون ریال (۴۲/۵ میلیون دلار) می‌رسید. او با حرص بی‌پایان، علاوه بر تصاحب مازندران، در شهرهای مختلف زمین، هتل و کارخانه به دست آورد و املاک را با تهدید به قیمت ناچیز، گاه تنها یک‌صدم ارزش واقعی، از مالکان می‌گرفت.

ادامه مطلب »

زمین خواری گسترده رضا شاه در شمال ایران

جان فوران در مقاومت شکننده می‌نویسد رضاشاه به زمین‌خواری شهره بود و مالکان از ترس یا اجبار بخشی از املاک خود را به او «پیشکش» می‌کردند. او در مقابل، از زمین‌های سایر مناطق کشور به آن‌ها جبران می‌داد. تقریباً تمام اراضی مازندران و بخش‌های بزرگی از گیلان و گرگان، شامل حدود ۲۰۰ روستا و بیش از ۲۳۵ هزار نفر جمعیت، به مالکیت خصوصی شاه درآمد. اگرچه برخی تردید دارند که او از همه روش‌های سختگیرانه مأمورانش آگاه بوده، اما همگان تصدیق می‌کردند که شاه مالک زمین‌های وسیعی است و حتی باران را به سبب سودش در کشاورزی با شوق می‌نگریست.

ادامه مطلب »