برچسب: وابستگی

محمّدرضا پهلوی به قدری به متخصصان ایرانی بی‌اعتماد بود که برای معالجه دندان خود و همسرش به زوریخ سوئیس می‌رفت و حتی دندان‌ساز مخصوصش را از آن‌جا به ایران می‌آورد، گاهی فقط برای کشیدن یک دندان.

ایشان از ابتدای انقلاب و به‌ویژه در دوران جنگ، مردم و مسئولین را به تکیه بر متخصصان داخلی و توسعه‌ی مراکز علمی و تحقیقاتی تشویق می‌کردند. ایشان معتقد بودند که دانشگاه‌ها، به عنوان مغز متفکر ملت، باید از وابستگی به شرق و غرب رها شده و اسلامی شوند.

در دوران قاجار و اوایل پهلوی، مستشاران آمریکایی (میلسپو) و سپس آلمانی، نقش کلیدی در نظام مالی و بانکی ایران ایفا کردند. رضا پهلوی به متخصصان داخلی اعتماد نداشت و ادارات و مراکز علمی را بر اساس الگوهای خارجی، به ویژه فرانسه و آلمان، سازماندهی کرد

خانواده سلطنتی و اطرافیانشان از کاخ‌های متعدد، امکانات رفاهی لوکس، و مصالح و لوازم وارداتی بهره‌مند بودند که همگی از محل بیت‌المال تأمین می‌شد. در حالی که ولی‌عهد ۱۴ ساله در ناز و نعمت غرق بود و با هواپیمای شخصی به مدرسه می‌رفت، هم‌سالان او در فقر شدید به سر می‌بردند. محمدرضا پهلوی نیز هزینه‌های هنگفتی را صرف زندگی اشرافی فرزندان و نزدیکان خود می‌کرد، که این امر نمونه‌ای آشکار از اولویت دادن منافع شخصی بر منافع عمومی و تضاد طبقاتی عمیق در جامعه آن روز بود.

تکای محمدرضا پهلوی به قدرت‌های خارجی، به ویژه آمریکا، انگلستان و شوروی، در طول دوران حکومتش اشاره دارد. او پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، از حمایت‌های همه‌جانبه آمریکا، روابط خوب با شوروی و حمایت دیرینه انگلستان برخوردار بود و این امر باعث شده بود که جایگاه خود را مستحکم بداند. با این حال، در سال ۱۳۵۷، این امیدها به ناامیدی بدل شد. هنگامی که آمریکایی‌ها او را به ترک ایران تکلیف کردند، او از عدم حمایت آن‌ها متعجب شد. حتی پس از فرار از ایران، با ممانعت ورود به آمریکا مواجه شد و به ناسپاسی و نامردی آمریکایی‌ها اشاره کرد، در حالی که تمام عمر خود را در خدمت به ایالات متحده گذرانده بود.