دسته‌بندی: ولایت فقیه و حکومت اسلامی

همان طور که آنها بر ضد شما‏‎ ‎‏اسلام را بد معرفی کرده اند، شما اسلام را آنطور که هست معرفی کنید؛ ولایت را چنانکه‏‎ ‎‏هست معرفی کنید. بگویید ما که به ولایت معتقدیم، و به اینکه رسول اکرم(ص) تعیین‏‎ ‎‏خلیفه کرده و خدا او را واداشته تا تعیین خلیفه کند و «ولیّ امر» مسلمانان را تعیین کند،

آن مردک (نظامی انگلیس در زمان اشغال عراق) پرسید اینکه در بالای مأذنه دارد‏‎ ‎‏اذان می گوید به سیاست انگلستان ضرر دارد؟ گفتند: نه. گفت: بگذار هرچه می خواهد‏‎ ‎‏بگوید! آنها نفت شما را می خواهند، به نماز شما چکار دارند.‏‎ ‎‏آنها معادن ما را می خواهند؛ می خواهند کشور ما بازار فروش کالاهای آنها باشد. و به همین‏‎ ‎‏جهت، حکومتهای دست نشاندۀ آنها از صنعتی شدن ما جلوگیری می کنند؛ یاصنایع‏‎ ‎‏وابسته و مونتاژ تأسیس می کنند.

اگر پیغمبر‏‎ ‎‏اکرم(ص) خلیفه تعیین نکند، فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ‏‎[۲]‎‏. «رسالت» خویش را به پایان نرسانده‏‎ ‎‏است. ضرورت اجرای احکام و ضرورت قوۀ مجریه و اهمیت آن در تحقق رسالت و ایجاد‏‎ ‎‏نظام عادلانه ای که مایۀ خوشبختی بشر است سبب شده که تعیین جانشین مرادف اتمام‏‎ ‎‏رسالت باشد.‏

آیت‌اللّه خمینی در اواخر جنگ و دوران موشک‌باران تهران، هیچ تغییری در برنامه روزانه یا محل اقامت خود نداد و حتی از پناهگاه استفاده نکرد. پزشکان او تأیید کرده‌اند که ضربان قلب و فشار خونش حتی در زمان حملات نیز ثابت بوده است. این رفتار نشان‌دهنده آرامش و عدم ترس ایشان در شرایط بحرانی بود

آیت‌الله خامنه‌ای چهل هزار نفر در ورزشگاه تختی مشهد جمع شده بودند. حکومت نظامی بود و نیروهای ژاندارمری و ارتش با تانک دور تا دور

در اوج جنگ ایران و عراق، زمانی که به آیت‌الله خمینی خبر دادند شیخ علی تهرانی در رادیو بغداد به او اهانت می‌کند، ایشان در پاسخ گفتند که اتفاقاً چند روز پیش به یاد او بوده و برایش دعا کرده‌اند. این واکنش نشان‌دهنده گذشت و بزرگواری آیت‌الله خمینی حتی نسبت به دشمنانش بود.

در اردیبهشت ۱۳۸۶ در مشهد، یکی از علمای شهر به دلیل ارتباط در دوران قبل از انقلاب با حکومت طاغوت به جلسه‌ای دعوت نشد. آیت‌الله خامنه‌ای از این موضوع ناراحت شده و دلیل آن را جویا شدند. این رویداد نشان‌دهنده عدم کینه‌ورزی ایشان نسبت به مخالفان است؛ چرا که حتی به کسانی که در زندان‌های ساواک باعث شکنجه ایشان بودند، توصیه به عفو، گذشت، احوالپرسی و کمک می‌کردند. این سیره، محبت و توجه زیاد ایشان به مخالفان و به طریق اولی به زیردستان را برجسته می‌سازد.

آیت‌الله خمینی با شبهات مارکسیستی از طریق درک مستقیم آنها مقابله می‌کردند، بر استفاده از منابع اسلامی در محتوای فرهنگی تأکید داشتند و با نگارش “کشف‌الاسرار” از اسلام در برابر توهین‌ها دفاع نمودند

آیت‌الله خمینی درخواست پسرش احمد مبنی بر نصب نرده در ایوان برای حفظ جان فرزندش را رد کرد. او این درخواست را اولین قدم شیطان برای وسوسه انسان به حرص و آز دانست و تأکید کرد که قناعت، مانع افتادن انسان به دام شیطان می‌شود.

آیت‌الله خمینی غرق در مطالعه بود و در اتاقش پشت انبوه کتاب‌ها یافت می‌شد. او با تبحّر زیاد، کتب تاریخی و داستان‌های سیاسی-اجتماعی معروف، مانند «نگاهی به تاریخ جهان» نهرو و «شوهر آهو خانم» را پیش از انقلاب مطالعه کرده بود. آمادگی برای نماز و تدریس، او را از غرق شدن در کتاب باز می‌داشت.

آیت‌الله خامنه‌ای کتاب‌خوانی حرفه‌ای است که هنگام مطالعه یادداشت‌برداری می‌کند. کتاب‌خانه شخصی او با بیش از ۳۰ هزار جلد کتاب، حاصل جمع‌آوری شخصی و هدایای مؤلفان و ناشران است. تبحر او در کتاب‌شناسی، باعث شگفتی ناشران شده است. این علم‌اندوزی در حوزه‌های مختلف از جمله فلسفه، علوم عقلی و هنر، به او اجازه می‌دهد تا با دید کارشناسانه و دقیق صحبت کند و از این نظر، او را در میان مسئولان فرهنگی بی‌نظیر می‌دانند.

در نیمه‌شب، خبری مبنی بر بمباران تهران، از جمله جماران (محل اقامت آیت‌الله خمینی) در ساعت پنج صبح فردا، به اطلاع ایشان و پسرش احمد رسید. با وجود اطلاع‌رسانی احمد، آیت‌الله خمینی به این خبر اعتنایی نکرد و برنامه روزمره خود را پی گرفت.

ثبات قدم آیت‌الله خامنه‌ای در مواجهه با بحران‌ها مثلا در فتنه ۱۳۷۸، با وجود نزدیکی آشوب‌گران به بیت رهبری، ایشان حاضر به جابجایی نشدند. این موضع در فتنه ۱۳۸۸ نیز تکرار شد. در جریان جنگ خلیج فارس، با وجود تهدید آمریکا، ایشان دستور گسترش واحدهای نظامی در مناطق مرزی و مقابله قاطعانه با هرگونه تجاوز را صادر کردند. در مقابل، متن به واکنشی نامناسب از سوی یکی از معاونین وزارت کشور در سال ۱۳۷۸ اشاره می‌کند که با شعار دادن مردم، آن‌ها را به سمت بیت رهبری هدایت کرد

در سال‌های پیش از انقلاب، هنگام تدریس در مسجد سلماسی قم، که اجازه نمی‌داد شاگردان پشت سرش راه بروند و خودش ترجیح می‌داد پشت آن‌ها برود؛و زمان بازگشت از تبعید در بهمن ۱۳۵۷، که هرگونه استقبال تشریفاتی را رد کرد و گفت: «من یک طلبه‌ام که برمی‌گردم؛ می‌خواهم در میان امت باشم، ولو پای‌مال شوم

آیت‌الله خامنه‌ای، پیش از پایان ریاست‌جمهوری، مکرراً بر علاقه‌اش به **مشاغل فرهنگی** تأکید کرده و قصد داشت پس از آن به این گونه فعالیت‌ها بپردازد. ایشان هرگز به دنبال **منصب رهبری** نبوده و حتی پیش از انتخاب، از خداوند خواسته بودند که اگر این مسئولیت به دین و آخرتشان ضرر می‌رساند، از آن دور بمانند. حتی پس از تصدی مقام رهبری، **تواضع** خود را حفظ کرده و در مسائل روزمره نیز آن را نشان داده‌اند.

مدیریت اقتصادی،امام خمینی به گونه ای بود که با اتکا به درآمد ارثیه‌ای زمینی، زندگی خود را اداره می‌کرده و تا زمان رسیدن به جایگاه مرجعیت، از منابع مالی مذهبی (سهم امام) استفاده نکرده است

دانش‌آموزان نامه‌ای برای آیت‌الله خمینی نوشته و در آن، با الهام از متون دینی، قصد خود را برای نصیحت کردن ایشان بیان می‌کنند. با این حال، به دلیل جایگاه و تقوای آیت‌الله خمینی، خود را ناتوان از چنین کاری می‌دانند. آیت‌الله خمینی در پاسخ، ضمن ابراز لطف به نامه دانش‌آموزان، آرزو می‌کند که کاش آن‌ها او را نصیحت می‌کردند، چرا که خود را محتاج نصیحت می‌داند.

سیره آیت‌الله خمینی ، مبنی بر احترام به نظر کارشناسان، حتی در موارد اختلاف نظر، مثلا امام خمینی با انتخاب منتظری و نخست‌وزیری بازرگان مخالف بوده، اما نظر خبرگان را پذیرفته است. در مثالی دیگر، خمینی دستور داد تصاویر شهدا از بزرگراه تهران-قم که باعث حواس‌پرتی رانندگان می‌شد، جمع‌آوری شده و تنها با تأیید کارشناسان تصادفات در میادین شهر نصب شوند

ایت الله خامنه ای با مطالعه دقیق، دریافت گزارش‌های جامع از نهادها و پیگیری امور، قادر به ارائه دیدگاه‌های ظریف و دقیق در حوزه‌های مختلف است. همچون: تدوین برنامه‌های توسعه و سند چشم‌انداز ۲۰ ساله، برنامه‌ریزی سفرهای استانی بر اساس گزارش‌های دقیق و مشورت با کارشناسان، و همچنین پیروی از دستورالعمل‌های پزشکی در دوران کرونا (مانند استفاده از ماسک و تزریق واکسن) ذکر شده است. تأکید بر “کار کارشناسی‌شده” در توصیه‌های ایشان، مانند کاشت انواع درختان در مراسم درخت‌کاری، نیز برجسته شده است.

خلاصه:

این متن به رفتار متواضعانه و مؤدبانه فردی (که با نام “بتول خانم” خطاب می‌شود) نسبت به کارگران خود اشاره دارد. او با لحنی مهربان احوالپرس کارگران بوده، با صدای بلند با آن‌ها صحبت نمی‌کرده و با احترام و اضافه کردن صفات نیکو به نامشان، با آن‌ها برخورد می‌کرده است. این رفتار نشان‌دهنده ادب او در مواجهه با زیردستان و همچنین مسئولین است.

این متن حکایتی از تعامل آیت‌الله خامنه‌ای با شهید سید محمدباقر حکیم در دوران پس از سقوط صدام و تسلط آمریکا بر عراق را بازگو می‌کند. زمانی که شهید حکیم قصد بازگشت به نجف را داشت، آیت‌الله خامنه‌ای به او توصیه کرد که از قدرت آمریکا نترسد و تاکید کرد که آمریکایی‌ها حقیرند و باید از عراق خارج شوند. شهید حکیم با ابراز تعجب از این اطمینان خاطر، به تهدیدات آمریکا علیه ایران اشاره کرد. آیت‌الله خامنه‌ای در پاسخ، دلیل این اطمینان را اتکا به خداوند دانست و بیان کرد که با وجود شناخت از قدرت و وحشی‌گری آمریکا، اتکا به خدا باعث آرامش و عدم ترس می‌شود.

این متن به مقایسه رفتار آیت‌الله خمینی با برخی دیگر از علما پس از فوت آیت‌الله بروجردی می‌پردازد. در حالی که سایر فقها و علما با برگزاری جلسات استفتاء، مرجعیت خود را پذیرفتند، آیت‌الله خمینی چنین نکرد. وقتی یکی از شاگردانش به او پیشنهاد برگزاری جلسات هفتگی مباحثه فقهی داد (با هدف تشکیل جلسه استفتاء)، آیت‌الله خمینی این پیشنهاد را رد کرد و در پاسخی قاطع، شاگرد خود را به تفکر درباره مرگ و معاد و مبارزه با نفس اماره دعوت کرد و اعلام نمود که نیازی به تشکیل جلسه استفتاء ندارد و در صورت لزوم، خود به سوالات پاسخ خواهد داد. متن تاکید می‌کند که این رفتار نشان‌دهنده اخلاص آیت‌الله خمینی و عدم تمایل او به خودنمایی نزد مردم بود.

ایشان با مشاهده تکرار پخش مراسم غبارروبی ضریح امام رضا (ع) در تلویزیون، این اقدام را نوعی افراط در نمایش برنامه‌های خودی دانسته و به لزوم پرهیز از برجسته‌سازی خود اشاره می‌کنند. در خاطره دوم، در مواجهه با اصرار برخی برای پخش درس ایشان از رادیو معارف، شرط پخش را پخش شدن درس همه مراجع قرار داده و در صورت عدم امکان، پخش درس خود را ضروری ندانسته و آن را منوط به در اختیار بودن امکانات صدا و سیما برای همه دانسته و اینگونه بر دوری خود از خودنمایی و اولویت دادن به اخلاص تاکید می‌ورزند

آیت‌الله خمینی در سن هجده سالگی در حین سفر به اراک، شاهد رفتار نامناسب یک افسر با یک زن در اتوبوس بود. هنگام پیاده‌شدن در قهوه‌خانه، او کمربند افسر را گرفت و او را به پاسگاه برد و به او گفت: «تو افسر خائنی هستی!»

در دیداری با طنزپردازان، آیت‌الله خامنه‌ای به درخواست شهرام شکیبا برای انگشتری یادگاری، با طنز پاسخ دادند که آن انگشتر حلقه ازدواج ایشان از سال ۱۳۴۳ است. این خاطره نمادی از وفاداری و تعهد ایشان به خانواده است

شدت پایبندی آیت‌الله خمینی به حفظ بیت‌المال را نشان می‌دهد. ایشان حتی اجازه استفاده شخصی از تلفن دولتی را نمی‌دادند و هزینه‌های خانواده خود را به دقت جداگانه محاسبه و از اموال شخصی تأمین می‌کردند. این رویکرد سخت‌گیرانه شامل تفکیک هزینه‌ها، حتی برای پسر خود، و مصرف بهینه و حساب‌شده از منابع عمومی در تمام سطوح بود

ایت الله خامنه ای  در جریان پذیرایی از آیت‌الله جوادی آملی، اجازه ندادند پسرشان، مصطفی، از غذای بیت‌المال استفاده کند و تأکید داشتند که فرزندانشان باید از غذای خانگی خود میل کنند. این اقدام نشان‌دهنده حساسیت شدید ایشان به حفظ اموال عمومی و پرهیز از هرگونه استفاده شخصی است

بنی‌صدر پیشنهاد نخست‌وزیری احمد خمینی را داد، اما آیت‌الله خمینی مخالفت کرد و گفت تمایلی ندارد افراد منسوب به او مسئولیت بگیرند و احمد به عنوان خدمتگزار ملت بهتر می‌تواند فعالیت کند

چهار پسر آیت‌الله خامنه‌ای زندگی طلبگی و ساده‌ای دارند و از موقعیت خود برای فعالیت اقتصادی استفاده نمی‌کنند. خامنه‌ای به آنها اجازه چنین کاری را نداده و گفته است در صورت ورود به اقتصاد، نامشان از شناسنامه حذف خواهد شد

آیت‌الله خمینی در روز رأی‌گیری “جمهوری اسلامی”، با وجود ازدحام جمعیت، تنها یک بار رأی داد و از انداختن رأی مجدد برای ثبت تصاویر بهتر خودداری کرد تا به حق رأی مردم احترام بگذارد. او حتی با وجود اختلاف نظر در مورد انتخاب بنی‌صدر، به نتیجه نهایی انتخابات و انتخاب مردم احترام گذاشت و تنها در مواردی که با اسلام مغایرت داشت، نظر مخالف را اعمال می‌کرد

آیت‌الله خامنه‌ای در طول دوران رهبری خود، همواره از آرای مردم صیانت کرده و به نتایج انتخابات احترام گذاشته است. حتی در مواجهه با فشارهای خارجی و ادعاهای تقلب (مانند انتخابات ۱۳۸۸)، ایشان بر حفظ رأی مردم تأکید کرده‌اند. نمونه‌های دیگر شامل پذیرش شکست نامزدهای مورد نظر (انتخابات ۱۳۹۲) و عدم اعلام آمارهای غیرواقعی برای مشارکت (انتخابات ۱۴۰۰) است که نشان‌دهنده عدم خیانت به رأی مردم و پایبندی به حقیقت است

پیش از انقلاب، آیت‌الله خمینی برای مقابله با لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، علمای قم را گرد هم آورد و نامه‌هایی به علمای شهرستان‌ها فرستاد. در تبعید پاریس نیز جلساتی با علاقه‌مندان به اسلام برگزار می‌کرد و به آگاهی‌بخشی آنان می‌پرداخت

آیت‌الله خامنه‌ای در دوران ریاست جمهوری، به دلیل وجود مشروبات الکلی در مهمانی رسمی زیمبابوه، از شرکت در آن خودداری کرد. این اقدام باعث افتخار مسلمانان شد. پس از انقلاب اسلامی، مسلمانان اقلیت نیز با افتخار هویت اسلامی خود را ابراز می‌کنند

ایشان از ابتدای انقلاب و به‌ویژه در دوران جنگ، مردم و مسئولین را به تکیه بر متخصصان داخلی و توسعه‌ی مراکز علمی و تحقیقاتی تشویق می‌کردند. ایشان معتقد بودند که دانشگاه‌ها، به عنوان مغز متفکر ملت، باید از وابستگی به شرق و غرب رها شده و اسلامی شوند.

آیت‌الله خامنه‌ای با تزریق واکسن کرونای تولید داخل، حمایت عملی خود را از تولیدات داخلی و تلاش دانشمندان ایرانی نشان داد

آیت‌الله خمینی با پرهیز از تشریفات مرسوم، پذیرایی ساده‌ای از وزیر خارجه شوروی داشت و بر روی زمین می‌نشست. او تنها دو دست لباس داشت و هرگونه تجمل، حتی خرید میوه اضافه را رد می‌کرد. حتی هدیه خودرویی از آلمان را نیز نپذیرفت، چرا که شرط فروش آن را قبول نکرد و ترجیح داد پول آن به طلاب برسد

آیت‌الله خامنه‌ای هدیه عبای گران‌قیمت را نپذیرفتند و دستور دادند آن را فروخته و به چهار نفر داده شود تا از ترویج تجمل‌گرایی جلوگیری کنند. ایشان در خانه‌ای ساده با موکت و تنها یک فرش مندرس زندگی می‌کنند، به حدی که پسر آیت‌الله خمینی هنگام بازدید، به موکت پناه برده بود.

استقبال میلیونی مردم ایران از آیت‌الله خمینی در بدو ورود به تهران و همچنین تشییع باشکوه پیکر ایشان پس از درگذشت شان، نشان‌دهنده عشق و ارادت عمیق مردم به ایشان بود.

این متن به عدم سازش آیت‌الله خمینی با دشمنان، حتی در دوران تبعید، اشاره دارد. نمونه‌هایی از این عدم سازش شامل نپذیرفتن غذای نامناسب در تبعیدگاه ترکیه، رد قرآن ارسالی صدام در نجف، و برخورد تحقیرآمیز با مقامات عراقی در مجلس ختم آیت‌الله حکیم است. همچنین، آیت‌الله خمینی با رد ملاقات با شاپور بختیار تا زمانی که عنوان نخست‌وزیری را داشت، بر موضع قاطع خود تأکید کرد.

نمونه هایی از  اقتدار و عزت آیت‌الله خامنه‌ای در مواجهه با دشمنان اقتدار شامل شوخ‌طبعی در زندان ساواک علیرغم تراشیدن ریش و تحقیر، سخنرانی قاطع علیه آمریکا و شوروی در مجامع بین‌المللی، اصرار بر اجرای حکم اعدام سلمان رشدی با وجود تهدیدات غرب، عدم خم کردن سر در مقابل قذافی، و تشویق حزب‌الله به مقاومت در جنگ ۳۳ روزه لبنان است که به پیروزی آنان منجر شد.