فساد مالی در حکومت محمد رضا پهلوی

چکیده

حکومت محمدرضا پهلوی آلوده به فساد و رشوه‌خواری گسترده بود، به طوری که شاه، خواهرش اشرف و وزیر دربار در رأس آن قرار داشتند. نخبگان و نظامیان نیز از این فساد بهره‌مند شده و درآمدهای کلانی از این طریق کسب می‌کردند. شاه همچنین از بودجه عمومی برای هزینه‌های شخصی و خانوادگی، از جمله خرید اموال لوکس و برگزاری جشن‌ها، استفاده می‌کرد.

منبع فیش

کتاب سایه روشن،سیدمحمدحسین راجی ،چاپ هفتم،ص41

فساد مالی در حکومت محمد رضا پهلوی

حکومتش غرق در فساد، رشوه‌خواری و طمع بود و پیش‌تاز این کثافت‌کاری‌ها، خودش و خواهرش، اشرف و وزیر دربارش، امیر‌اسدالله علم بودند. سپس، نوبت به امیران ارتش و نخبگان می‌رسید که هر یک برای خود نیم‌چه درباری داشتند و اعوان و انصاری را دور خود جمع کرده بودند و بخشی از معامله‌های پرسود را به خود اختصاص می‌دادند. مقامات دربار در بین سال‌های ۱۳۵۲تا ۱۳۵۵ شمسی، حداقل یک میلیارد دلار کمیسیون از همین راه دریافت کردند.[۱]

محمّدرضا هم‌چنین در برابر خواسته‌های خانواده‌ش، فوراً سر کیسه‌ی بیت‌المال را شُل می‌کرد و مبالغی را برای آنان اختصاص می‌داد؛ مثلاً چهل هزار دلار برای خرید پوست سنجاب خاصی در مسکو به درخواست همسرش[۲] ؛ مبلغ هنگفتی برای خرید خانه در پاریس به درخواست ثریّا [۳] و … . برای جشن‌های خانوادگی‌اش هم هزینه‌ی زیادی از بیت‌المال پرداخت می‌کرد؛ مثلاً برگزاری جشن سال‌گرد عروسی‌اش در کیش[۴]  و… ناگفته نماند که بخشی از این هزینه‌ها را وزرای دربار برای خوش‌خدمتی پرداخت می‌کردند؛ مثلاً اهداء هلی‌کوپتر به مناسبت تولّد محمّد‌رضا توسّط رئیس شرکت ملّی نفت  و … مذاق محمّدرضا پهلوی به لقمه‌های حرام عادت داشت.

پاورقی فیش

1.Fragile Resistance:Social Transfomation in Iran from 1500to the Revolution,JohnForna,p313 2.برگرفته از یادداشت های علم،امیر اسدالله علم،ج2،ص407. 3.همان،ج5،ص394. 4.همان،ج4،ص335-337. 5.همان،ج4،ص341.

حلقه وصل

ویرایش کنید

نمایه‌های برتر

طبقه‌بندی‌های برتر

طبقه‌بندی‌ها