محمد رضا پهلوی و منتقدین سیاسی -آزادی بیان در دوران محمد رضا پهلوی

چکیده

محمدرضا پهلوی به شدت از دکتر کنی، رئیس حزب مردم، به دلیل انتقاد از دولت و زیر سوال بردن آزادی انتخابات در دوران سلطنتش، انتقاد کرد. در پی این انتقاد، پهلوی دستور برکناری کنی و انتصاب ناصر عامری را صادر کرد. با این حال، محمدرضا پهلوی با پیشنهادات اصلاحی عامری، از جمله رایگان کردن تحصیل و درمان، مخالفت کرد و او را به خاطر انتقاداتش به شدت تحقیر کرد. عامری مجبور شد در تبریز اعتراف به اشتباه کند (“در گرگان گُه خوردم”) و پهلوی از این اقدام رضایت نشان داد. این وقایع نشان‌دهنده خودکامگی و عدم تحمل انتقاد در حکومت پهلوی است.

منبع فیش

کتاب سایه روشن،محمد حسین راجی،چاپ هفتم،ص17

محمد رضا پهلوی و منتقدین سیاسی -آزادی بیان در دوران محمد رضا پهلوی

از نخست‌وزیرش پرسیده بود: «این دکتر کنی، رئیس و دبیر کل حزب مردم، چه غلط‌هایی کرده است؟ در اصفهان میتینگ داده و گفته است این دولت، یک دولت ارتجاعی است و به‌علاوه، اگر انتخابات شهرداری‌ها و انجمن‌های ولایتی آزاد باشد، حزب ما خواهد برد. اولاً، چه‌طور به خود جرأت داده است بگوید دولت من دولت ارتجاعی است؟ ثانیاً، چه‌طور ممکن است تَفَوُّه[۱]  به این حرف بکند که انتخابات در سلطنت من آزاد نیست؟»

خلاصه، دستور داد که کنی را عوض بکنند و ناصر عامری را به جایش بگذارند. اما محمّدرضا پهلوی انتقادات و پیشنهادات اصلاحی عامری را هم برنتابید و از نطق او که در گرگان گفته بود باید تحصیلات و معالجه برای مردم مجّانی شود، عصبانی شد و دیگر او را به درگاهش راه نداد و مجازاتش را این‌گونه تعیین کرد: «برود در آذربایجان بگوید من (…)[۲) خوردم!»

چند روز بعد، نطق دبیر کل حزب مردم را در تبریز، به گوش محمّدرضا رساندند. عامری تقریباً گفته بود: «در گرگان(…) خوردم.» محمّدرضا هم گفت: «خوب است.»[۳]

پاورقی فیش

[1]به زبان آوردن،سخن گفتن. [2]در اینجاشاه از لفظی استفاده می کندکه ما از بیان آن معذوریم. [3]برگرفته از یادداشت های علم،امیراسدالله علم،ج3،صص247تا257.

حلقه وصل

ویرایش کنید

نمایه‌های برتر

طبقه‌بندی‌های برتر

طبقه‌بندی‌ها