پس از تبعید رضا شاه، محمدرضا پهلوی ابتدا املاک غصب‌شده توسط پدرش (حدود ۲۰۰۰ آبادی) را به مجلس شورای ملی سپرد تا به صاحبان اصلی بازگردانده شوند. اما سپس این املاک را پس گرفت و با تأسیس «بنیاد پهلوی»، آن‌ها و سایر اموال نامشروع پدرش را رسماً متعلق به خانواده‌ی خود کرد. این بنیاد با عنوان «خیریّه» در اقتصاد کشور نفوذ یافت و به ابزاری برای پاداش دادن به حامیان حکومت تبدیل شد. تا سال ۱۳۵۶، بنیاد پهلوی مالک سهام ۲۰۷ شرکت در بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله معدن، سیمان، بانک، بیمه، هتل، فلزات، کشت و صنعت و ساختمان بود.
منبع فیش
کتاب سایه روشن ،سیدمحمدحسین راجی،چاپ هفتم،ص25.
حرص و ثروت اندوزی محمّدرضا پهلوی
پدرش، رضا، حدود ۲۰۰۰ پارچه آبادی را از هر راهی که دلش می‌خواست، تصاحب کرده بود. برای همین، وقتی از ایران تبعید شد، سر‌و‌صدای زیادی برای برگرداندن آن املاک غصب‌شده به صاحبان اصلی‌شان به پا خاست. ابتدا، محمّدرضا پهلوی آن زمین‌ها را در اختیار مجلس شورای ملّی گذاشت تا مجلس به میل خود آن‌ها را منتقل سازد، اما بعداً آن‌ها را پس گرفت[۱] و با تأسیس «بنیاد پهلوی»، آن املاک و سایر اموال نامشروع پدرش را رسماً مال خود و خانواده‌اش کرد .[۲] او عنوان «خیریّه» را به آن بنیاد چسباند تا در بخش‌های مهم اقتصاد کشور نفوذ پیدا کند و راه خوبی برای پاداش دادن به حامیان حکومتش داشته باشد. بنیاد در سال ۱۳۵۶، سهام ۲۰۷ شرکت شامل ۸ شرکت معدنی، ۱۰ کارخانه‌ی سیمان، ۱۷ بانک و شرکت بیمه، ۲۳ هتل، ۲۵ کارخانه‌ی فلزات، ۲۵ واحد کشت و صنعت و ۴۵ شرکت ساختمانی را در اختیار داشت.[۳]
1.ModernIran:Roots and Results of Revolutoin,Nikki R.Keddie and Richard Yann,p138-139.
2.برگرفته از ایران:سراب قدرت،رابرت گراهام،ترجمه فیروزنیا،ص202.
3.Iran between Two Revolitions,Ervand abrahamian,p438.
