تکبر و خودبزرگ بینی محمد رضاپهلوی

چکیده

گزارش‌های تاریخی، از جمله گزارش سیا، شاهدی بر عقده خودبزرگ‌بینی محمدرضا پهلوی هستند. وی با نادیده گرفتن مبانی اقتصادی و منطق، دستور به ادغام کارخانه‌ها برای منافع بلژیکی‌ها داد و تنها به “امر من” اکتفا کرد. تکبر او در تغییر و طولانی‌تر کردن القاب خود، از “آریامهر” تا “اعلی‌حضرت همایون محمّدرضا پهلوی آریامهر شاهنشاه‌ ایران” آشکار است. او حتی از به کار رفتن لقب “شخص اول” برای خود به شدت ناراحت شد. پهلوی مناسبت‌های تقویم را نیز به خود و خانواده‌اش نسبت داد و جشن‌های اجباری در مناسبت‌های تولد، نجات از ترور، و کودتا ترتیب داد، که این امر اوج خودبزرگ‌بینی و تلاش برای اسطوره‌سازی از خود و خاندانش را نشان می‌دهد

منبع فیش

کتاب سایه روشن،سید محمد حسین راجی،چاپ هفتم،ص37.

تکبر و خودبزرگ بینی محمد رضاپهلوی

او آن‌قدر متکبّر بود که سازمان سیا هم در گزارشش، او را مردی با عقده‌ی خود‌بزرگ‌بینی نامیده بود.[۱]

مثلاً یک بار، به او گفتند فلان کارخانه‌ها باید ادغام شود تا برای بلژیکی‌ها صرفه‌ی اقتصادی داشته باشد که آن‌جا را تحویل بگیرند. او گفت: «خیر! البتّه که می‌شود؛ زیرا من امر می‌دهم!» به او گفتند کار اقتصادی با امریه جور در نمی‌آید. اما او باز گفت: «من می‌گویم، می‌شود!»[۲]

او ابتدا لقب «آریامهر» را به خود داد. سپس، دستور داد لقب «شاهنشاه آریامهر» و بعد، «محمّد‌رضا شاهنشاه پهلوی آریامهر» برای او به کار برده شود. اما تکبّر او به همین‌جا ختم نشد و دستور داد برای او لقب «اعلی‌حضرت همایون محمّدرضا پهلوی آریامهر شاهنشاه‌ ایران» به کار رود. وقتی در یکی از جراید، عبارت «شخص اوّل»، لقب خود‌خوانده‌ی حاجی میرزا آقاسی، صدر‌اعظم قدیمی دوره‌ی قاجار را برای او نوشتند، او خیلی ناراحت شد و دستور داد که دیگر این لقب را برای او استفاده نکنند.[۳]

او حتّی مناسبت‌های تقویم را به خود و خاندانش متّصل کرد و مردم را مجبور ساخت که خیابان‌ها و مدارس را آذین‌بندی کنند و جشن و کارناوال‌های شادی به راه بیندازند. مثلاً:

۲۱فروردین روز دعا؛ روزی که محمّدرضا پهلوی در سال ۱۳۴۴ از ترور جان سالم به‌در برد؛

۲۸مرداد روز جشن ملّی؛ روز کودتای ۲۸مرداد؛

۲۵شهریور روز جشن ملّی؛ روز آغاز سلطنت محمّدرضا پهلوی؛

۶مهر روز جشن ملّی؛ سال‌روز سروش آریامهر؛

۲۱مهر روز جشن و شادی؛ به مناسبت تولّد فرح؛

۱۴آبان روز جشن و آذین‌بندی؛ تولّد محمّدرضا پهلوی؛

۱۹آبان روز جشن و پای‌کوبی؛ روز تولّد ولی‌عهد؛

۶بهمن روز جشن؛ به مناسبت انقلاب شاه و ملّت.

۱۵بهمن روز نیایش؛ رفع خطر از محمّد‌رضا پهلوی در سال ۱۳۲۷؛

۳اسفند روز رضاشاه کبیر؛ کودتای۳ اسفند.

۱۲اسفند روز پدر؛ تولّد رضا پهلوی.

پاورقی فیش

  1. برگرفته از سقوط شاه ،فریدون هویدا،ترجمه ح.ا.مهران.ص156.
  2. برگرفته از یادداشت های علم،امیراسدالله علم،ج3،ص47.
  3. ملیه اسناد و نامه نگاری های دربار در سایت مرکز مطالعات و پژوهش های سیاسی به ادرس زیر موجود است
https://psri.ir/?id=e90ralrh

حلقه وصل

ویرایش کنید

نمایه‌های برتر

طبقه‌بندی‌های برتر

طبقه‌بندی‌ها