اختلاس رضا شاه و تلاش بریتانیا برای تطهیر وی

چکیده

رضاشاه هنگام کناره‌گیری در سال ۱۳۲۰، صدها میلیون ریال در بانک ملی و ده‌ها میلیون دلار در بانک‌های لندن، سوئیس و آمریکا اندوخته بود که همگی به فرزندانش رسید. این ثروت‌های کلان نشان می‌دهد تعبیرهایی چون «عصر طلایی» یا «رهبر کبیر» بیشتر ساخته‌وپرداخته تبلیغات بریتانیا بوده است.

منبع فیش

کتاب خود خدا، سید محمد حسین راجی، محسن فوجی، چاپ هفتم، صفحه 37

اختلاس رضا شاه و تلاش بریتانیا برای تطهیر وی

محمدقلی مجد، مدرس مرکز خاورمیانۀ دانشگاه پنسیلوانیا، در کتاب «رضاشاه و بریتانیا» می‌نویسد:

او [رضاخان] به ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺘﻌﻔﺎﯾﺶ در ﺳﺎل ۱۹۴۱م [۱۳۲۰ شمسی] ﺑﯿﺶ از ۷۶۰ ﻣﯿﻠﯿﻮن رﯾﺎل (۵۰ ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر) در ﺑﺎﻧﮏ ﻣﻠﯽ ﺳﭙﺮده داﺷﺖ. ﻣﺒﺎﻟﻎ ﻫﻨﮕﻔﺘﯽ ﻧﯿﺰ در ﺑﺎﻧﮏ‌ﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ ذﺧﯿﺮه ﮐﺮده ﺑﻮد. ﺑﻪ ﮐﻤﮏ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارک وزارت اﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻪ و ﺧﺰاﻧﻪ‌داری آﻣﺮﯾﮑﺎ [اﮐﻨﻮن] ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ رﺿﺎﺷﺎه ﻣﺒﻠﻐﯽ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ۲۰ ﺗﺎ ۳۰ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﭘﻮﻧﺪ (۱۰۰ ﺗﺎ ۱۵۰ ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر) در ﻟﻨﺪن داﺷﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺒﻠﻎ ﺑﺎورﻧﮑﺮدﻧﯽ در ﺳﺎل ۱۹۴۱ ﺑﻪ ﭘﺴﺮ و ﺟﺎﻧﺸﯿنش، ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮی، رﺳﯿﺪ؛

ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ اﺳﻨﺎد و ﻣﺪارک وزارت ﺧﺰاﻧﻪ‌داری و ﺑﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰی آﻣﺮﯾﮑﺎ اﻣﺮوز ﻣﯽداﻧﯿﻢ ﮐﻪ رﺿﺎﺷﺎه ﻣﺒﺎﻟﻎ ﻫﻨﮕﻔﺘﯽ ﻧﯿﺰ در ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺳﻮئیس و ﻧﯿﻮﯾﻮرک داﺷﺖ ﮐﻪ آن‌ها را هم ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﺑﻪ ارث ﺑﺮدﻧﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس آﻣﺎر داراﯾﯽﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ در اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه در ژوﺋﻦ ۱۹۴۱م [خرداد ۱۳۲۰ شمسی] ﻣﯽﺗﻮان استنباط کرد ﮐﻞ داراﯾﯽﻫﺎی رﺿﺎﺷﺎه در آﻣﺮﯾﮑﺎ بالغ بر ۵/۱۸ ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر ﺑﻮده اﺳﺖ […]؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﭘﯿﺪاﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﺎﺑﯿﺮی ﭼﻮن «ﻋﺼﺮ ﻃﻼﯾﯽ، رﻫﺒﺮ ﮐﺒﯿﺮ، ﻣﺼﻠﺢ» از رﺿﺎﺷﺎه و اﯾﻦ دورۀ ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﯾﺮادﻫﺎﯾﯽ دارد. ﺣﯿﺮت‌آور اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻌﺎﺑﯿﺮ ﻓﻮق ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻪ است ﺑﺮای اﯾﻦ ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﺪون ﭼﺎﻟﺶ ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ. اﯾﻦ ﺗﻌﺎﺑﯿﺮ مسلماً اﻓﺴﺎﻧﻪ و ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت ﻫﻮﺷﻤﻨﺪاﻧﻪای ﺑﻮده است ﮐﻪ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﻧﯿﺰ آن را ﺗﺪاوم ﺑﺨﺸﯿﺪه‌اﻧﺪ.[۱]

 

پاورقی فیش

[1] Mohammad Gholi Majd, Britain & Reza Shah: The Plunder of Iran, 1921-1941, p3-4.

حلقه وصل

ویرایش کنید

نمایه‌های برتر

طبقه‌بندی‌های برتر

طبقه‌بندی‌ها